Sigara haram mıdır? Mekruh mudur? Zararları nelerdir? Gerçekten
söylendiği gibi sigarayı bırakmak çok zor mudur? Yoksa bırakmak işimize
gelmediği için kendimizi bırakamıyorum diye mi kandırıyoruz? Her bir sorunun
cevabı inanın zor değil...
Şunu hemen belirtelim ki, sigara hakkında yazan ve
konuşanların çoğu sigaranın haram olduğu görüşüne varmışlardır ve sigaranın
"mutlak haram" olduğunu söyleyenlerin tutundukları deliller, onun
mutlak mubah olduğunu iddia edenlerin delillerinden hem daha çok hem de daha
tutarlıdır. İleri de bunların tartışmasına girecek olmakla beraber bundan hemen
şöyle bir sonuç çıkarmamız da mümkündür: Sigaranın hükmü "mutlak
haram"la "mutlak mubah”ın orta noktasından "mutlak haram"a
daha yakındır. Buna da "tahriren mekruh" denebilir.
Sigaraya haram diyenler arasında şunları sayabiliriz:
Surunbilali, Mesîri, ed-Dürrü'l-müntekâ sahibi; Salim es-Senhûrî, Ibrahim
el-Lekkânî, Muhammed b. Abdülkerim, Halid b. Ahmed, Ibn Hamdûn; Necmeddin
el-Gazî, Kalyûbî, Ibn Allân; Ahmed el-Behûtî (el-Mevsû'âtü'l fıkhıye, Kuveyt
X/101 -102)
Mutlak haram olduğunu söyleyenler şu delilleri ileri
sürüyorlar.
- Hadis-i şerife soğan ve sarımsak için: "Şu iki bitkiden yiyenler mescidimize yaklaşmasın, çünkü insanların rahatsız oldukları şeylerden melekler de rahatsız olurlar" buyrulmuştur. (Bu ve benzeri hadisler için bk. Müslim, mesâcid 68-78.)
Sigaranın kokusu soğan ve sarımsaktan daha az rahatsız edici
değildir ve üstelik sürekli ve kalıcıdır. İnsanlarla devamlı beraber olmak
zorunda olan melekler de vardır. Sigara içen insan kısa zamanda ağız kokusunu
gideremez. Ağzı kokarken de camiye gelmesi yasaklanmıştır. Bu da onun sürekli
camiye gelmemesini gerektirir. Böyle sonuçlara sebep olan bir şeyin haram
olmaması düşünülemez.
2. Buna bağlı olarak her türlü canlıya ve öncelikle de
insana eziyet vermek haramdır. Ayet-i Kerime'de : "Mümin erkekler ve Mümin
kadınlara hak etmedikleri bir şeyle eziyet edenler şüphesiz açık bir bühtan ve
günah yüklenmişlerdir" (Ahzâb Suresi 58.ayet ) buyrulmuştur. "Her
eziyet veren ateştedir" denmiştir. Sigara içenlerin içtiği sigara
içmeyenler için küçümsenmeyecek bir eziyettir. Özellikle de sigara içen bir eş,
içmeyen hayat arkadaşı için bitmez tükenmez bir eziyettir.
3. Eziyet veren şey aynı zaman da pisliktir. Pis olan bir
şeyin hakkı ise haram kılınmaktır. Ayette "habis (murdar) şeylerin haram
kılındığı bildirilmiştir. (A'râf Suresi l57.ayet ) Hz. Peygamber de soğan ve sarımsağa
kokularının ağır olmasından ötürü "şu iki habis bitki" diye tabir
etmiştir. (Bk. Müslim, Mesacid 76) Rahatsız edici koku sigarada da fazlasıyla
vardır. Öyleyse o da "habis"tir. Habis olan şeyleri ise Allah haram
kılmıştır.
4. Sigara hiçbir faydası bulunmayan safi bir israftır.
Allah'ın insanların yaşayabilmelerini sağlaması için bahsettiği "mal'ın
(Nisa Suresi 5.ayet) ziyanıdır. Bazen çoluk çocuğunun nafakasını kısmaktır.
Oysa pek çok ayet ve hadislerle hem israf hem de malı ziyan etmek yasaklanmıştır.
(Bk. En'âm Suresi l41.ayet; Araf Suresi 31.ayet; Hadis için bk. Buhari, zekât
18; Müslim, Akdiye 14) yani haram kılınmıştır. Dolayısı ile bu durumda olan
sigaranın da haram olması iktiza eder.
5. Sigara İslam âlemine Hıristiyan ve Yahudilerden geçmiştir
ve onların bir uygulamasıdır. Oysa Müslümanlar başkalarına benzemekten menedilmişlerdir.
Binaenaleyh, sigara bu açıdan da menedilmiş yani haram kılınmış olur.
6. Hepsinden önemlisi, sigara insan için zararlı bir şeydir.
"Bütün zararlılar ise haramdır" Gerçekten de bu gün artık sigaranın
kimseye yarar sağlamadığı, aksine pek çok zararlarının olduğu tıp uzmanlarınca
ortaya konmuştur. (Sigaranın zararları konusunda ISAV'da tertib edilen
(26.10.199l ) sempozyuma sunulan tebliğlere ek olarak ayrıca bk. en-Nesîmî,
age. I/343 vd.) Zararlılarda aslolan hükmün "haram" olacağında ise İslâm
âlimleri arasında adeta ittifak vardır. Çünkü "zarar ve zarara mukabil
zarar yoktur. (Mecelle md. l9 )Allah "Kendi kendinizi öldürmeyin"
(Nisâ Suresi 29.ayet ) "Kendinizi kendi ellerinizle tehlikeye atmayın"
(Bakara Suresi 195.ayet ) buyurmuştur.
7. çoğu sarhoş edici şeylerin azı da haramdır. Hz. Peygamber
de, "Her sarhoşluk veren şey hamrdır (şarap), her hamr da haramdır"
(Buhârî, "Edeb", 80; Müslim, "Eşribe", 73), "Çoğu
sarhoş eden şeyin azı da haramdır" (Tirmizî, "Eşribe", 3; Ebû
Dâvûd, "Eşribe", 5) sözleriyle bu yasağın özü ve kapsamı konusuna
açıklık getirmiştir.
Sigara bütün bütün sarhoş etmese dahi, bir çeşit gevşeme ve
uyuşturma tesiri yapmaktadır. Bilinmektedir ki; sigara arka arkaya sürekli
içildiğinde beyini uyuşturur. İçki gibi beyini döndürmeye başlar. Hatta aç
karnına bir tane bile içsen aynı etkiyi gösterebilmektedir. Bütün sarhoş
edicilerin azı da haram olduğu gibi, uyuşturucu ve fütur verici şeyler de
haramdır. Ne var ki, sigara içene, sarhoş edicilere verilen ceza verilemez.
8. Hadis-i şerifte "Helâlın da haramın da belli olduğu,
aralarında şüpheli şeyler bulunduğu, onlardan sakınanın dinini ve ırzını
koruduğu, onlara düşenin ise harama düşeceği..." bildirilmiştir. (Buharî, İman
39; Müslim, müsâkât 107) Sigara ise en azından böyle bir durumdadır ve netice
itibariyle harama götürür.
9. Sigara konusunda İslâm Halifesinin yasaklaması mevcuttur.
şeriata muhalif olmayan konularda veliyyu'1-emrin isdar edeceği buyruklara
şer'an uyma zorunluluğu vardır, aksine hareket ise naslarla haram kılınmıştır.
Binaenaleyh, sigaranın da haram olması gerekir.
Biraz önce de zikrettiğimiz "Ey iman edenler!
Birbirinizin mallarını batıl yollarla (haksızlıkla) yemeyin, ancak sizin
rızanızla yaptığınız ticaret hariç. Ve kendinizi (ve birbirinizi) öldürmeyin
(intihar etmeyin). Muhakkak ki Allah, size karşı Rahîm'dir." (Nisa Suresi
29.ayet) sigara insanı birden öldürmese de, ciğerleri ve nefes borularını
zehirleyip kanser başta olmak üzere, çeşitli hastalıklara maruz bırakarak zamanla
ölüme götürür. "Sigara içen ölüyor da sigara içmeyen ölmüyor mu"
diyerek işin vebalinden kurtulamayız.
Sigara duruma ve âlimlerin bazılarına göre haram, diğer bir
kısmına göre ise de mekruh olan bir illettir. Dinimize göre zararlı olan şeyler
direk veya endirekt olarak yasak, faydalı olan şeylerde helal ve sevaptır.
*
Sigaranın zararları ve faydaları var mıdır? Zararlı olduğu
kesin olan şu sigara denen illetinin önce zararları nelermiş doktorların araştırmaları
ve verdikleri bilgiler doğrultusunda bir bakalım.
Sigaranın zararları:
* İçilen
mekânlarda kötü ve ağır koku yayılır. Kapalı mekânda kimse yokken içsek bile
daha sonra oraya gelecek olan komşularınızı rahatsız eder ki; bu kul hakkına
sebep olur. Çok fazla olmayan sevaplarımızın öteki dünyada elimizden alınmasına
yol açar.
* Cildi
bozar ve yaşlı gösterme belirtileri başlar. Ağız kokusu yapar, Ağız ve
yutakta tat alma eksikliği başlar. Dişler kirli ve pis görünümlü
olur ve diş eti hastalığı yapar. Burunda koku alma duygusu azalır.
* Gırtlak ve
nefes borusunda iltihaplanma fazlalaşır. Dudak, yanak ve gırtlak kanserine neden olur.
* Damar sertliğini hızlandırır. Beyin ve
kalpte damar tıkanıklığına neden olur. Kalp krizi ve tansiyon yükselmesi
görülür. Beyinde felç, ileri yaşta
bunama (Alzheimer) görülür. Beyin hücrelerinin ölümüne yol açar. Öğrenme
bozuklukları, hafıza zayıflığı ve erken bunama görülür.
* Gözlerde
katarakt ve ileri yaşta körlük meydana gelir. Öğrenme bozuklukları, hafıza zayıflığı ve erken bunama görülür.
* Akciğerlerde
kansere yakalanma, bronşit riski artar. Kanser, Gastrit, Ülser ve reflü
hastalığına sebep olur. Mide ve yemek borusu kanserine yol açar. Pankreas
kanseri riskini artırır.
* İktidarsızlık,
kalıtımsal bozukluklar meydana gelir. Erkeklerde
iktidarsızlığın başlıca sebeplerindendir. Ayrıca mesane kanserinin önemli
nedenlerindendir.
* Ellerde,
parmaklarda sararma, tırnaklarda, zayıflama görülür. İskeletlerde kemik erimesi
meydana gelir. Kol ve bacak damarlarında çeşitli hastalıklar başlar.
* Burger hastalığına sebep olur. Bu haslatık;
el ve ayaklardan başlayarak damar tıkanıklıklarına yol açar ve vücudun
kalanının kurtarmak için kol ve bacak gibi uzuvların kesilmesi sonucu doğurur.
* Hastalık, yara ve ameliyat tedavileri uzun
sürer. Kullanılan ilaçları etkisizleştirebilir.
* Vücutta
yorgunluk, uykusuzluk, ruhsal gerilim, stres ve reflekslerde azalma meydana
gelir.
* Kısırlık,
çocuk düşürme, sakat ve erken doğum, erken menopoz görülebilir. Rahim Kanserine
sebep olur. Gebelikte tüketilen
sigara düşük doğumlara ve bebekte gelişme geriliğine neden olur. Bebeklerin yüzde 15 eksik kilolu doğdukları
gibi, zekâ eksiklikleri de görülebilir. Çocuklarınız kanseri önleyen
genlerden yoksun hayata gelir.
* Bütçenize yük olur. Silah zoruyla paranızı
yakmaya zorlasalar ölümü göze alıp yakmayacakken, çoğu zaman esiri olunan
paranızı yakmanıza sizi mecbur eder.
* Çevre
kirliliğine yol açar. İzmarit ve ambalaj kâğıtlarının cehalet ve saygısızca
yerlere atılması sonucu çevreyi kirletir.
İyice söndürülmeden rasgele atılan izmaritler ise yangınların en önemli
sebeplerindendir.
Sigaranın Yararları:
1. Sigara içeni köpek ısırmaz, çünkü yanında sürekli baston taşır.
2. Sigara içenin evine hırsız girmez, çünkü sabaha kadar öksürür.
3. Sigara içen yaşlanmaz, çünkü genç yaşta ölür.
4. Sigara içen alçak gönüllüdür, çünkü herkesten kolayca ateş zehir ister.
5. Sigara içen bonkördür, çünkü zehiri herkese ikram etmekten kaçınmaz.
6. Sigara içenlerin ölüsü yakışıklı olur çünkü erken ölür.
7. ‘Sigara iç dedene kavuş, Sigara içme Torununa kavuş!’
1. Sigara içeni köpek ısırmaz, çünkü yanında sürekli baston taşır.
2. Sigara içenin evine hırsız girmez, çünkü sabaha kadar öksürür.
3. Sigara içen yaşlanmaz, çünkü genç yaşta ölür.
4. Sigara içen alçak gönüllüdür, çünkü herkesten kolayca ateş zehir ister.
5. Sigara içen bonkördür, çünkü zehiri herkese ikram etmekten kaçınmaz.
6. Sigara içenlerin ölüsü yakışıklı olur çünkü erken ölür.
7. ‘Sigara iç dedene kavuş, Sigara içme Torununa kavuş!’
Kurtulmak zor değil inanın, insan ramazan da oruç tutup
akşama kadar tiryakiliğine dur diyebiliyorsa diğer zamanlar için de bunu
yapabilir. Her şey beyinde biter. Yeter
ki beyin bu sigara denen kötü illeti içmiyorum ve bundan böyle içmeyeceğim
diyebilmek yönünde kati karar vererek bu kararına sahip çıkmasını bilsin.
Aklı başında her insana sigara denen bu illetten kurtulmak
nasip eylesin.
Feyzullah Kırca
Akbaşlar Köyü / Dursunbey